Basın Bültenleri

Güney Gaz Koridoru’nun En Önemli Halkası TANAP’ın Eskişehir’e Kadar Olan Kısmı Uluslararası Törenle Açıldı

Azerbaycan’ın Şahdeniz Doğal Gaz Sahasında üretilen doğal gazı Türkiye’ye ve ardından Avrupa’ya taşımak amacıyla inşa edilen ve Güney Gaz Koridoru’nun en önemli halkasını oluşturan TANAP’ın Eskişehir’e kadar olan kısmı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in katılımıyla gerçekleştirilen bir törenle hizmete açıldı.

Azerbaycan ve Türkiye’nin enerji alanında bugüne kadar süregelen başarılı iş birliğinin en önemli sembollerinden olan 8 milyar dolarlık yatırım değerine sahip Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı Projesi (TANAP), Türkiye’ye ticari gaz arzının sağlanacağı Eskişehir’in Seyitgazi İlçesindeki MS-2 Ölçüm ve CS-5 Kompresör İstasyonun bulunduğu tesislerde, üç ülke cumhurbaşkanının katıldığı görkemli bir törenle devreye alındı.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak’ın ev sahipliğinde, T.C. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve diğer ülkelerden devlet başkanları ile bakanların katılımıyla açılışı gerçekleştirilen TANAP, Hazar Denizi’nden Avrupa’ya uzanan Güney Gaz Koridoru projesinin, en büyük kısmını oluşturuyor. Törende SOCAR Başkanı ve TANAP Yönetim Kurulu Başkanı Rövnag Abdullayev, SOCAR, BP ve BOTAŞ’tan oluşan proje ortaklarının üst düzey yöneticileri ve ABD, Avrupa Birliği ve Güney Gaz Koridoru’nu oluşturan ülkelerin sektör temsilcileri hazır bulundu.

SOCAR Başkanı ve TANAP Yönetim Kurulu Başkanı Rövnag Abdullayev, TANAP’ın Türkiye ile Azerbaycan arasındaki tarihi dostluk ve kardeşlik bağını daha da güçlendirdiğine dikkat çekerek, “Türkiye’ye ve Türkiye ekonomisine her zaman güvendik. Bugün açılışını yaptığımız TANAP, bu güvenin arkasında yatan dostluğumuzun ve işbirliğimizin önemli bir göstergesi olarak faaliyete geçiyor. TANAP’ın, Türkiye’nin ve Azerbaycan’ın ekonomik kalkınmasını daha da hızlandırmasının yanı sıra her iki ülkenin enerji güvenliğine büyük katkısı olacak. Azerbaycan gazının doğrudan Avrupa pazarlarına ulaştırılması, Türkiye’nin jeostratejik konumunu güçlendirecek ve ülkenin önemli bir enerji üssü olmasına olanak sağlayacak. Bu vesileyle Türkiye ve Azerbaycan devlet yetkililerine ve projenin inşaatında özveriyle çalışan tüm çalışma arkadaşlarıma bir kez daha teşekkürlerimi sunmak istiyorum” dedi.

Şahdeniz projesiyle ilgili yatırım kararının 2013 yılı sonunda verildiğini anımsatan Abdullayev, sözlerini şöyle sürdürdü: “Mart 2015’te TANAP projesinin temeli atıldı. TANAP ile birlikte, 2020 yılından itibaren, Azerbaycan’dan Türkiye’ye gelen gazın miktarı iki kat artacak. TANAP’ın başlangıç kapasitesi 16 milyar metreküp. Bunun 10 milyar metreküpü 2020 yılından itibaren Avrupa'ya ihraç edilecek. Önümüzdeki yıllarda yapacağımız ek yatırımlarla TANAP’ın kapasitesi 31 milyar metreküpe çıkabilecek.”

TANAP VE GÜNEY GAZ KORİDORU HAKKINDA

‘Enerji İçin Anahtar Ülke Türkiye’ sloganıyla faaliyetlerini sürdüren ve özellikle son yıllarda ciddi ivme kazanan Türk enerji sektörünün gücüne güç katacak, Azerbaycan’ı Avrupa’nın önemli gaz tedarikçisi ülkelerinden birisi konumuna getirecek Güney Gaz Koridoru, Türkiye ve Avrupa için arz ve güzergah çeşitliliği yaratarak bölgenin enerji arz güvenliğine ve gazın gazla rekabet ettiği bir piyasa yapısının oluşmasına katkı sağlayacak.

TANAP, Güney Gaz Koridoru projesinin en önemli halkasını oluşturuyor. Güney Gaz Koridoru’nun diğer parçaları ise Şahdeniz-2 doğal gaz sahası, Güney Kafkasya Boru hattı ve TAP boru hattı projesinden oluşuyor. 1.2 trilyon metreküp doğal gaz rezerviyle Şahdeniz, Azerbaycan’ın en büyük doğal gaz yatağıdır ve Güney Gaz Koridoru’nun üretim ayağını oluşturuyor. Güney Kafkasya Boru Hattının toplam uzunluğu 691 kilometredir. Gürcistan sınırındaki Türkgözü köyünde TANAP’a bağlanan boru hattının 443 kilometresi Azerbaycan’dan ve 248 kilometresi Gürcistan’dan geçiyor. Proje kapsamında Güney Kafkasya Boru Hattının kapasitesi genişletilerek yıllık 7 milyar metreküpten 23 milyar metreküpe çıkarıldı.

1.850 kilometre uzunluğunun yanı sıra 56 inç çapıyla Türkiye, Ortadoğu ve Avrupa’nın en uzun ve en büyük çaplı doğal gaz boru hattı olan TANAP’ta 17,6 kilometrelik ikiz boru hattının yer aldığı deniz geçişi de yer alıyor. İnşaat sırasında kullanılan geçici tesisler ile yer üstü tesisleri dışında kalan tüm sistem ve boru hattının tamamı, toprağa gömülü olacak şekilde tasarlandı ve inşa edildi. Projede kullanılan yüksek mukavemetli boru ve dirsekler (hotbends) özel olarak üretildi. Ana hat borularının yüzde 80’i ise Türkiye’de üretildi. Projede 4 adet ölçüm istasyonu, 2 adet kompresör istasyonu, 11 adet pig istasyonu, 49 adet blok vana istasyonu, 2 adet gaz çıkışı yer alıyor.

Yapılan çalışmalarla 106 arkeolojik alan keşfedildi. İnşaat çalışmaları sırasında keşfedilen 48 rastlantısal buluntu ile bu sayı 154’e çıktı. Proje kapsamında yapılan kurtarma kazılarında 1.000’den fazla arkeolojik eser gün ışığına çıkarıldı ve ilgili müze müdürlüklerinin envanterine kaydedildi. Erzurum’da bulunan Alaybeyi Höyüğü’nde yapılan incelemeler ve laboratuvar analizleri sonucunda, kalkolitik çağa (yaklaşık olarak MÖ 4750) tarihlenen bu arkeolojik alanın, Kuzeydoğu Anadolu Bölgesi’nde bugüne dek tespit edilen en eski yerleşim olduğu tespit edildi.

Desteklediği sürdürülebilir projelerle bölge halkını sosyoekonomik açıdan destekleyen TANAP, projenin yatırım ve kalkınma ayağı olan Sosyal ve Çevresel Yatırım Programları (SEIP) kapsamında üç farklı fonlama mekanizması ile Türkiye’ye bir baştan bir başa katkıda bulunuluyor.

Güney Gaz Koridoru’nun Avrupa ayağını TAP boru hattı oluşturuyor. 878 kilometre uzunluğundaki boru hattı Türkiye-Yunanistan sınırında TANAP boru hattına bağlanıyor. Boru hattı Avrupa’da Yunanistan, Arnavutluk ve Adriyatik denizinin altından geçerek İtalya’nın güneyinde son buluyor. 2020 yılında tamamlanması planlanan boru hattı, ilk aşamada 10 milyar metreküp kapasite ile çalışacak. Gelecekte boru hattının kapasitesi ilave kompresör istasyonları ile 20 milyar metreküpe çıkarılabilecek.

RAKAMLARLA TANAP

Boru hattının geçtiği en yüksek nokta – 2 bin 760 metre ile Erzincan Kızıldağ
Boru hattının geçtiği en derin nokta – 65 metre ile Çanakkale Boğazı
Boru hattının geçtiği en dik yamaç – Yüzde 30 eğimle Ilgaz Dağı
88 milyon 664 bin 510 adam/saat iş
13 milyon metreküp kazı hacmi
Yönlendirilebilir Yatay Sondaj Metodu ile bin 103 metrelik Sakarya Nehir Geçişi, 56” çapındaki boru ile bu yöntemle Avrupa’da yapılan en uzun nehir geçişi oldu.
Gürcistan sınırındaki Türkgözü köyünden ana şebekenin bulunduğu Eskişehir’e kadar 56” çapındaki bin 340 kilometrelik bölüm ilk kaynağın başlamasından 858 gün sonra tamamlandı.
Tek bir günde 10 kilometre 56” boru hattı indirilerek rekor kırıldı.
Tek bir günde 145 adet 56” ana hat borusu kaynağı (yaklaşık 2 km/gün) ile rekor kırıldı.